زنان در زندان؛ از پرونده شریفه محمدی تا سرکوب سیستماتیک فعالان زن در ایران
برمش/ تأیید حکم اعدام شریفه محمدی، فعال کارگری و حقوق زنان، در دیوان عالی کشور نه تنها به عنوان یک پرونده فردی بلکه به عنوان بخشی از سیاست سرکوب گسترده زنان در ایران قابل بررسی است. زنان فعال مدنی، کارگری و سیاسی طی سال‌های اخیر بیش از پیش با فشارهای امنیتی، احکام سنگین و حتی خطر اعدام مواجه شده‌اند.
شریفه محمدی در آذرماه ۱۴۰۲ بازداشت و به اتهام «بغی» به اعدام محکوم شد؛ اتهامی که مستلزم اثبات عضویت در گروه مسلحانه و مشارکت در عملیات علیه حکومت است. این در حالی است که به گفته وکیل او، هیچ مدرک معتبری مبنی بر چنین ارتباطی وجود ندارد. دیوان عالی کشور یک بار این حکم را نقض کرد، اما دادگاه انقلاب رشت مجدداً همان حکم را صادر کرد و نهایتاً شعبه ۳۹ دیوان عالی کشور آن را تأیید کرد.
پرونده شریفه محمدی نشان‌دهنده چگونگی استفاده از نظریه ضابطان امنیتی به جای ادله حقوقی در روند رسیدگی است؛ الگویی که در بسیاری از پرونده‌های سیاسی و امنیتی علیه زنان تکرار شده است.
بر اساس گزارش سالانه عفو بین‌الملل، در سال ۲۰۲۴ دست‌کم ۳۰ زن در ایران اعدام شدند؛ برخی از آنان قربانی خشونت خانگی بودند که در شرایط دفاع از خود مرتکب قتل شده بودند. علاوه بر آن، فعالان زن نیز در معرض احکام سنگین قرار گرفته‌اند. شریفه محمدی و پخشان عزیزی از جمله نمونه‌های اخیر هستند که نشان می‌دهد حاکمیت از مجازات مرگ برای خاموش کردن صدای زنان منتقد و معترض بهره می‌گیرد.
زنان زندانی در ایران تنها با خطر اعدام مواجه نیستند. گزارش‌های متعدد از حبس انفرادی طولانی‌مدت، محرومیت از درمان، فشار بر خانواده‌ها، و محدودیت دسترسی به وکیل مستقل حکایت دارد. بسیاری از آنان به اتهاماتی چون «تبلیغ علیه نظام»، «اجتماع و تبانی» یا «اخلال در نظم عمومی» به سال‌ها زندان محکوم می‌شوند.
در مواردی مانند نرگس محمدی، برنده جایزه صلح نوبل، حبس طولانی‌مدت همراه با محرومیت از ارتباطات خانوادگی به ابزاری برای تضعیف روحیه و ارعاب جامعه مدنی بدل شده است.
تشدید فشار بر زنان فعال اجتماعی حامل پیام سیاسی مشخصی است: خاموش‌سازی جنبش زنان و جنبش‌های اعتراضی گسترده‌تر. زنان نقش محوری در اعتراضات سراسری سال ۱۴۰۱ و پس از آن داشته‌اند؛ از شعار «زن، زندگی، آزادی» تا رهبری تجمعات کارگری و صنفی. به همین دلیل، دستگاه امنیتی و قضایی زنان معترض را نه تنها تهدیدی فردی بلکه تهدیدی برای بقای ساختار سیاسی تلقی می‌کند.
پرونده شریفه محمدی موجی از اعتراض‌ها را برانگیخته است؛ از تجمعات در کلن آلمان گرفته تا بیانیه‌های سازمان‌های حقوق بشری. جامعه جهانی بارها ایران را به دلیل استفاده گسترده از اعدام و نقض حقوق زنان محکوم کرده است. با این حال، افزایش شمار اعدام‌ها در سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که فشارهای بین‌المللی تاکنون مانع از تشدید این روند نشده است.
شریفه محمدی تنها یکی از چهره‌های زنانی است که زیر فشار دستگاه قضایی و امنیتی ایران قرار دارد. تأیید حکم اعدام او بیانگر واقعیتی گسترده‌تر است: زنان فعال و معترض در ایران در خط مقدم سرکوب قرار دارند. اعدام، زندان‌های طولانی‌مدت، محرومیت از حقوق اولیه و فشار بر خانواده‌ها بخشی از سیاستی است که هدف آن مهار جنبش زنان و خاموش کردن صدای جامعه مدنی است.
#برمش_صدای_زنان_بلوچستان
Bramsh-Balochistan woman’s voice
تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و رفع هر گونه تبعیض و پیشبرد فعالیتها بر بنیاد حقوق بشر سازمان ملل میتوانید از طریق لینک های زیر با بِرَمْش همراه باشید:
وبسایت برمش :
www.Bramsh.org
Instagram:
https://www.instagram.com/bramsh_org
Telegram:
https://t.me/bramshbalochistan