ازدواج اجباری باز هم قربانی گرفت/خودکشی یک دختر در زاهدان
برمش/ روز یکشنبه ۲۲ مهر ماه ۱۴۰۳، یک دختر جوان در زاهدان در مخالف با اصرار والدینش در خصوص ازدواج اجباری، به زندگی خودش پایان داد.
هویت این شهروند بلوچ، “ر_نارویی”، ۲۴ ساله و اهل زاهدان عنوان شده است.
گفتنی است مدتی پیش برای این دختر خواستگار آمده و با وجود اینکه او در جمع همه اعلام کرده که در حال حاضر آمادگی ازدواج ندارد، پدرش بر این ازدواج اصرار و پافشاری داشته است. دختر جوان نیز در جهت مخالفت با این ازدواج اجباری سرانجام با خوردن قرص به زندگی خود پایان داده است.
لازم به ذکر است دختران و زنان بلوچ بر مبنای قوانین زن ستیز اسلامی و رژیم جمهوری اسلامی و در جامعه ای مردسالار، قربانی ازدواج اجباری و کودک همسری می گردند و بعضا برای مقابله با این اجبار، دست به خودکشی می زنند.
#برمش_صدای_زنان_بلوچستان
Bramsh-Balochistan woman’s voice
تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و رفع هر گونه تبعیض و پیشبرد فعالیتها بر بنیاد حقوق بشر سازمان ملل میتوانید از طریق لینک های زیر با بِرَمْش همراه باشید:
اجرای حکم اعدام مامور انتظامی به اتهام قتل در زندان شهاب کرمان
برمش/ سحرگاه امروز یکشنبه ۲۲ مهر ماه ۱۴۰۳، یک مامور نیروی انتظامی که پیشتر به اتهام قتل یک زن بلوچ در شهرستان قلعه گنج بازداشت و به حکم قصاص (اعدام) محکوم شده بود، پس از دو سال از زمان جرم و بدنبال عدم رضایت خانواده مقتول، در زندان شهاب کرمان اعدام شد.
هویت این نیروی نظامی، استوار یکم “عمار آسیان”، اهل روستای طرغک از توابع شهرستان دهدشت در استان چهارمحال و بختیاری عنوان شده است.
بر اساس این گزارش، این نیروی نظامی در تاریخ ۱۶ مهر ماه ۱۴۰۱، اقدام به قتل خانم “سمیه محمودینژاد”، به ضرب شش گلوله در مقابل چشمان کودک هشت سالهاش در شهرستان قلعه گنج در منطقه رودبار زمین بلوچستان کرده بود.
گفتنی است که این جنایت در پی تن ندادن این بانوی بلوچ به خواسته نامشروع مامور انتظامی رخ داده و اشکان محمودینژاد، همسر وی پیشتر عنوان کرده بود که این مامور جنایتکار از حدود دو ماه قبل از واقعه برای همسر او ایجاد مزاحمت و او را تهدید کرده بود که در صورت عدم تحقق خواسته خود، او را به قتل میرساند.
#برمش_صدای_زنان_بلوچستان
Bramsh-Balochistan woman’s voice
تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و رفع هر گونه تبعیض و پیشبرد فعالیتها بر بنیاد حقوق بشر سازمان ملل میتوانید از طریق لینک های زیر با بِرَمْش همراه باشید:
برمش/ روز جهانی دختربچهها، که در یازدهم اکتبر هر سال توسط سازمان ملل متحد برگزار میشود، با هدف جلب توجه به نابرابریهای جنسیتی و مشکلات دختران در سراسر جهان نامگذاری شده است. این روز، به دختران زیر ۱۸ سال و چالشهای خاص آنان مانند دسترسی به آموزش، کودکهمسری و تبعیضهای اجتماعی میپردازد. سازمان ملل از کشورهای عضو خواسته تا اقدامات بیشتری برای رفع این نابرابریها انجام دهند، اما در مناطقی مانند بلوچستان، این مشکلات بهشدت قابل مشاهده است.
در بسیاری از نقاط جهان، دختران با موانعی مانند نابرابریهای شغلی و درآمدی روبرو هستند، اما در بلوچستان حتی حق تحصیل و دسترسی به آموزش ابتدایی نیز برای بسیاری از دختران یک آرزو محسوب میشود. نبود امکانات آموزشی مناسب و دوری مدارس باعث شده که دختران بلوچ از ادامه تحصیل بازبمانند. این موضوع در کنار ازدواجهای زودهنگام، که بسیاری از دختران در سنین پایین بدون آمادگی و انتخاب مجبور به ازدواج میشوند، آینده آنها را محدود میکند.
این در حالی است که روز جهانی دختر در سطح بینالمللی، برای افزایش آگاهی نسبت به حقوق دختران و توانمندسازی آنان تعریف شده است. در مقایسه با این نگاه جهانی، روز دختر در ایران بر اساس ارزشهای سنتی و مذهبی تعریف شده و بیشتر بر عفاف و باکرگی دختران تأکید دارد. بهجای آنکه فرصتهای برابر به دختران ارائه شود، نقشهای سنتی مانند همسری و مادری از دوران کودکی به آنها آموزش داده میشود. این رویکرد با اهداف سازمان ملل برای دستیابی به برابری جنسیتی و حمایت از حق انتخاب دختران در زندگی خود در تضاد است.
سازمان ملل در سند ۲۰۳۰ خواسته است که کشورهای عضو تا سال ۲۰۲۰ به برابری جنسیتی دست یابند، اما ایران این سند را به دلیل مخالفتهای داخلی امضا نکرده است. در بلوچستان، دختران هنوز از ابتداییترین حقوق خود محروماند و چالشهایی مانند کودکهمسری و کارهای اجباری خانگی بر زندگی آنها سایه افکنده است.
در این روز جهانی، بهتر است به جای تبریک به دختران بلوچ، برای آنها فرصتهایی برای آموزش و دسترسی به حقوق برابر فراهم کنیم و به آنها بیاموزیم که میتوانند در آینده هر آنچه آرزو دارند، باشند. باید تلاش کرد تا این دختران، مانند همسالانشان در سایر نقاط جهان، از آیندهای آزادتر و بهتر بهرهمند شوند.
#برمش_صدای_زنان_بلوچستان
Bramsh-Balochistan woman’s voice
تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و رفع هر گونه تبعیض و پیشبرد فعالیتها بر بنیاد حقوق بشر سازمان ملل میتوانید از طریق لینک های زیر با بِرَمْش همراه باشید:
بیانیه سازمان برمش به مناسبت دهم اکتبر “روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام”
برمش/ مجازات اعدام نه تنها زندگی فرد محکوم را به پایان میرساند، بلکه تأثیری عمیق و ویرانگر بر خانوادهها، بهویژه زنان، میگذارد. زنان، هم بهعنوان قربانیان مستقیم اعدام و هم بهعنوان همسران و مادرانی که عزیزانشان را از دست میدهند، در مرکز این رنج قرار دارند.
در بلوچستان برخی از زنان بلوچ خود به اعدام محکوم میشوند؛ زنانی که اغلب به دلیل نابرابریهای اقتصادی، تبعیضهای جنسی و جنسیتی و یا عدم دسترسی به دفاع عادلانه در این مسیر قرار میگیرند. این زنان بلوچ که از حق زندگی محروم میشوند، قربانی شرایط ناعادلانهای هستند که حکومت بر آنها تحمیل کرده است.
از سوی دیگر، زنان بلوچ بسیاری پس از اعدام همسرانشان با مشکلات عدیدهای مواجه میشوند. در غیاب سرپرست خانواده، این زنان اغلب بهتنهایی بار مسئولیت اقتصادی و اجتماعی خانواده را در جامعه ای بر دوش میکشند که فاقد هرگونه فرصت شغلی و حمایتی است. مشکلات مالی، فقر و نبود حمایت اجتماعی، آنها را در وضعیتی دشوار قرار میدهد که زندگی خود و فرزندانشان را تحتتأثیر قرار میدهد.
فرزندان این زنان به دلیل فقر مالی اغلب مجبور به ترک تحصیل و روی آوردن به مشاغل کاذب می شوند.
«هر اعدام، فقط یک زندگی را نمیگیرد، بلکه در عمل یک یا چند خانواده را از بین می برد.»
دهم اکتبر هر سال “روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام” نام گرفته است. این روز برای حمایت از لغو مجازات اعدام و افزایش آگاهی از شرایط زندانیان محکوم به اعدام نامگذاری شده است و برای اولین بار در سال ۲۰۰۳ از سوی “ائتلاف جهانی علیه مجازات مرگ” برگزار گردید.
#برمش_صدای_زنان_بلوچستان
Bramsh-Balochistan woman’s voice
تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و رفع هر گونه تبعیض و پیشبرد فعالیتها بر بنیاد حقوق بشر سازمان ملل میتوانید از طریق لینک های زیر با بِرَمْش همراه باشید:
حضور فریبا برهانزهی، مدیر سازمان برمش در برنامه ۲۴ ساعته “سهشنبه های نه به اعدام”
برمش/ روز سهشنبه ۱۷ مهر ماه ۱۴۰۳، خانم فریبا برهانزهی، مدیر سازمان برمش و از اعضای گروه حقوق بشر بلوچستان در برنامه زنده” ۲۴ ساعت برای حمایت از «سه شنبه های نه به اعدام» در زندانهای ایران” به اعدام ها در بلوچستان و تاثیر آن بر زندگی زنان پرداخت.
وی ضمن ارائه آماری از اعدامشدگان بلوچ گفت: ممکن است در صورت اعدام یک فرد، چندین خانواده تحت تاثیر مستقیم قرار گرفته و در برخی مواقع زنان مجبور میشوند سرپرستی این خانوادهها را بر عهده بگیرند که با توجه به سیاستهای حکومت جمهوری اسلامی ایران شرایط برای زنان به مراتب سختتر میباشد.
این برنامه از سوی «سازمان حقوق بشر ایران» و «کارزار جهانی نه به اعدام در ایران» و با مشارکت طیف وسیعی از نهادها و کنشگران اجتماعی ایرانی و بینالمللی مخالف اعدام از سهشنبه ۱۷ مهر (۸ اکتبر)، ساعت ۱۲ بهوقت اروپای مرکزی (۱۳:۳۰ ایران) آغاز شده و تا ظهر چهارشنبه ادامه داشت.
#برمش_صدای_زنان_بلوچستان
Bramsh-Balochistan woman’s voice
تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و رفع هر گونه تبعیض و پیشبرد فعالیتها بر بنیاد حقوق بشر سازمان ملل میتوانید از طریق لینک های زیر با بِرَمْش همراه باشید:
جلوگیری از سفر دکتر “مهرنگ بلوچ” به ایالات متحده آمریکا در فرودگاه کراچی
برمش/ امروز دوشنبه ۱۶ مهر ماه ۱۴۰۳، مسئولان فرودگاه کراچی بدون هیچگونه توضیحی قانونی اقدام به جلوگیری از سفر بانُک “مهرنگ بلوچ” به نیویورک در کشور ایالات متحده آمریکا شده و پاسپورت وی را ضبط کردند.
دکتر مهرنگ بلوچ که به تازگی از سوی مجله تایم آمریکا به عنوان یکی از صد رهبر نوظهور جهان بدلیل رهبری اعتراضات مسالمتآمیز در بلوچستان انتخاب شده، قصد سفر به نیویورک و حضور در مراسم اهدای جوایز را داشت.
وی در ویدئوهایی مجزا با زبان های انگلیسی و اردو میگوید: [مسئولان فرودگاه] بدون اینکه به من توضیحی ارائه کنند از سفر من جلوگیری کرده و پاسپورت مرا نیز از من گرفتهاند در حالی که اسم من در لیست افراد ممنوع السفر نیست و هیچ کسی نیز به درخواست های من پاسخگو نیست.
دکتر مهرنگ ادامه میدهد: این اقدام نشان دهنده ترس و ناامنی فزاینده دولت نسبت به صداهای بلوچ است. هیچ هدف مشروعی برای جلوگیری از سفر من وجود نداشت، جز اینکه صدای بلوچ ها را در سطح بین المللی ساکت کنند و نسل کشی و نقض چندین دهه حقوق بشر در بلوچستان را پنهان کنند.
#برمش_صدای_زنان_بلوچستان
Bramsh-Balochistan woman’s voice
تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و رفع هر گونه تبعیض و پیشبرد فعالیتها بر بنیاد حقوق بشر سازمان ملل میتوانید از طریق لینک های زیر با بِرَمْش همراه باشید:
سخنرانی بانُک “مینا مبارکی” در تظاهرات سالگرد جمعه خونین زاهدان در استکهلم سوئد
برمش/ روز شنبه ۱۴ مهر ماه ۱۴۰۳، با همت حزب مردم بلوچستان، سازمان برمش (صدای زنان بلوچستان)، کمپین برای آزادی توماج ودیگر زندانیان سیاسی و کمیته بین المللی علیه اعدام در دومین سالگرد جمعه خونین زاهدان، تظاهراتی را در کشور سوئد برگزار کردند.
در این تظاهرات خانم “مینا مبارکی” به نمایندگی از سازمان برمش (صدای زنان بلوچستان) سخنرانی کرد.
متن سخنرانی وی به شرح ذیل می باشد:
ما همچنان دادخواه خون شهدای جمعه خونین زاهدان و خاش هستیم
دو سال از کشتارهای دردناک هشتم مهر ماه در زاهدان و ۱۳ آبان ماه ۱۴۰۱ در خاش می گذرد. این دو روز یادآور خونریزیهای بیرحمانهای است که بر ملت بلوچ تحمیل شد و تاریخ بلوچستان را با رنگ سرخ خون نوشت.
هشتم مهر ماه ۱۴۰۱، آسمان زاهدان سرخ و زمین آن پر از گلوله بود. صدای تیراندازی و فریادهای دردناک در مسجد مکی به گوش میرسید. مردم بیگناه، که تنها با سجادهای در دست برای اقامه نماز به مسجد رفته بودن ، مورد هدف گلوله های جنگی قرار گرفتند و به آسمان پرکشیدند.
رژیم ایران بیش از صد و هفت نفر را شهید و بیش از سیصد نفر را معلول و مجروح کرد تا با زور گلوله بگوید سرهنگ ابراهیم کوچکزایی به دختر بچه بلوچ تجاوز نکرده است.
سی و پنج روز پس از آن در خاش رژیم ایران دست به کشتاری دیگر زد تا دادخواهان جمعه خونین زاهدان را در خاش سرکوب کند.
رژیم ایران در پاسخ به دادخواهی ملت بلوچ در خاش دست به اسلحه برد و در این روز ۱۸ نفر را شهید و ده ها تن را مجروح کرد کرد.
دو سال از آن روز های شوم میگذرد و زخمهای این کشتار همچنان در دل و روح مردم بلوچ تازه است. ما شاهد آن هستیم که بلوچستان هنوز برای فرزندانش خون میگرید و غم از آسمان بر سر ما میبارد. این کشتار بر خانوادهها و جامعه ما تأثیر عمیقی گذاشته و گریههای مادران دادخواه، مرهمی بر دردهایشان نیست.
اما ما همچنان ایستادهایم. ما در یاد شهدای جمعههای خونین زاهدان و خاش به مبارزه ادامه میدهیم. خون شهدای ما مانند سیلابی است که تا سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی آرام نخواهد گرفت. ما هیچگاه سکوت نخواهیم کرد، چرا که سکوت ما عدم ماست.
ما با صدایی رسا فریاد میزنیم: «نه میبخشیم، نه فراموش میکنیم».
از همه شما دعوت میکنم که در کنار ما بایستید و این پیام را به گوش جهانیان برسانید. بیایید همه با هم دادخواه خون شهدای جمعه های خونین زاهدان و خاش باشیم و از حقوق ملت بلوچ دفاع کنیم.
بیایید یاد شهدای بیگناه را گرامی بداریم و تا زمانی که عدالت برقرار نشده، آرام نگیریم. ما ایستادهایم و تا بازپسگیری خون شهدایمان مبارزه خواهیم کرد.
برمشصدایزنان_بلوچستان
Bramsh-Balochistan woman’s voice
تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و رفع هر گونه تبعیض و پیشبرد فعالیتها بر بنیاد حقوق بشر سازمان ملل میتوانید از طریق لینک های زیر با بِرَمْش همراه باشید:
برگزاری تجمع اعتراضی در کشور سوئد به مناسبت دومین سالگرد جمعه خونین زاهدان
برمش/ روز شنبه ۱۴ مهر ماه ۱۴۰۳، تجمع اعتراضی در دومین سالگرد جمعه خونین زاهدان در استکهلم پایتخت سوئد به دعوت حزب مردم بلوچستان و با همکاری سازمان برمش (صدای زنان بلوچستان)، کمپین آزادی توماج صالحی و دیگر زندانیان سیاسی و کمیته بین المللی علیه اعدام برگزار شد.
این تجمع در شهر استکهلم با حضور گسترده سایر ایرانیان، گروهها، احزاب و تشکل های سیاسی برگزار شد و یاد و خاطره شهدای جمعه خونین زاهدان که در ۸ مهر ۱۴۰۱ توسط نیروهای امنیتی در زاهدان کشته شدند گرامی داشته شد.
در این تظاهرات علاوه بر نمایندگان برگزارکنندگان، افراد و شخصیت های سیاسی و حقوق بشری سخنرانی کرده و از مبارزات مردم بلوچستان که در طول دو سال گذشته بصورت مداوم صورت گرفته و دادخواهی کردهاند، حمایت شد.
همچنین همه بر دادخواهی خون شهدای جمعه های خونین زاهدان و خاش و مجازات آمران و عاملان این جنایات تاکید کردند.
#برمش_صدای_زنان_بلوچستان
Bramsh-Balochistan woman’s voice
تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و رفع هر گونه تبعیض و پیشبرد فعالیتها بر بنیاد حقوق بشر سازمان ملل میتوانید از طریق لینک های زیر با بِرَمْش همراه باشید:
دکتر مهرنگ بلوچ؛ صدای مقاومت و رهبری نوظهور در فهرست صد رهبر جهان
برمش/ مجله تایم در فهرست سال ۲۰۲۴ خود از صد رهبر نوظهور جهان، نام دکتر مهرنگ بلوچ، پزشک و فعال برجسته بلوچ، را به عنوان یکی از چهرههای تأثیرگذار معرفی کرده است. مهرنگ، عضو اصلی سازمان “بلوچ یکجهتی”، به دلیل نقش پررنگش در جنبشهای حقوق بشری بلوچ و مقاومت مسالمتآمیز علیه سرکوبهای حکومتی در پاکستان شناخته میشود.
تایم در معرفی او نوشته است که با وجود تمامی امیدهایی که مهرنگ در دل ملت بلوچ زنده کرده، خودش هنوز تردید دارد که روزی را ببیند که سرزمینش از آشوب و سرکوب آزاد شود. او، که تاکنون بارها مورد تهدید، آزار و حتی تلاشهای ترور قرار گرفته، زندگی در پاکستان را “نامطمئن” توصیف میکند.
در دو دهه گذشته، سرکوب خشن و بیرحمانه حکومت علیه اعتراضات بلوچها منجر به ناپدید شدنهای قهری، قتلهای فراقانونی و سرکوب گستردهای شده که خانواده مهرنگ نیز از آن بینصیب نمانده است؛ پدرش، یکی از قربانیان این سرکوب، در سال ۲۰۱۱ به طرز دلخراشی کشته شد.
با غیبت یا کشته شدن بسیاری از مردان بلوچ، زنانی مانند مهرنگ بلوچ در صف مقدم مبارزه قرار گرفتهاند. او با رهبری صدها زن در یک راهپیمایی بزرگ به اسلامآباد در دسامبر گذشته، توجه بسیاری را به بیعدالتیهای اعمال شده علیه مردم بلوچ جلب کرد. مهرنگ این حرکت را گامی حیاتی در راستای عدالتخواهی میداند و معتقد است که جنبش او هرگز متوقف نخواهد شد. به گفته او، با وجود تمامی تهدیدها و سرکوبها، مبارزه برای انسانیت همچنان ادامه خواهد داشت.
این انتخاب از سوی مجله تایم، مهرنگ بلوچ را به نمادی از مقاومت، رهبری و امید برای ملت بلوچ و حقوق بشر تبدیل کرده است.
#برمش_صدای_زنان_بلوچستان
Bramsh-Balochistan woman’s voice
تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و رفع هر گونه تبعیض و پیشبرد فعالیتها بر بنیاد حقوق بشر سازمان ملل میتوانید از طریق لینک های زیر با بِرَمْش همراه باشید:
ما، فعالان جامعه مدنی و مدافعان حقوق بشر بلوچستان، از جامعه بینالمللی میخواهیم که رژیم جمهوری اسلامی ایران را به دلیل نقض مداوم حقوق بشر علیه مردم بلوچستان پاسخگو کند. ما بر تأثیر اجتماعی ماندگار خشونت در این منطقه، به ویژه جنایت “جمعه خونین زاهدان” (۳۰ سپتامبر ۲۰۲۲) و همچنین یک ماه بعد، خشونتهای اعمال شده بر مردم بلوچ توسط نیروهای نظامی و امنیتی در شهر خاش، تأکید میکنیم.
در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۲، پس از نماز جمعه در مسجد مکی زاهدان، نمازگزاران به طور مسالمتآمیز در اعتراض به سکوت دولت در مورد تعرض فرمانده پلیس، سرهنگ ابراهیم کوچکزایی، به یک دختر نوجوان پانزده ساله بلوچ در شهر چابهار و همچنین پیوستن به جنبش «زن زندگی آزادی» که در ایران جریان داشت گرد هم آمدند. نیروهای امنیتی و نظامی که از قبل با نیتهای مشخص شده در حالت آمادهباش کامل قرار داشتند، در کلانتری ۱۶، بر بالای ساختمانهای بلند و کوه مجاور مسجد مستقر شده و با سلاحهای گرم صورت مستقیم و به قصد کشتن به سمت قلب، سر و بالاتنه معترضان شلیک کردند. در پاسخ، برخی از جوانان در دفاع از خود سنگ پرتاب کردند. نیروهای نظامی به شلیک گلولههای جنگی به سمت مردان، زنان، سالمندان، جوانان و حتی کودکان داخل و خارج از حیاط مسجد ادامه دادند و صحنه را به یک قتلعام تمام عیار و جنایتی بیسابقه در تاریخ بلوچستان تبدیل کردند.
خشونت جمهوری اسلامی در این روز که منجر به کشته و زخمی شدن و معلولیت بسیاری از شهروندان و داغدار شدن خانوادههای بیشماری گشت، به نام “جمعه خونین” در تاریخ بلوچستان ماندگار گشت. طبق گزارشهای سازمانهای حقوق بشری و رسانههای مستقل بلوچ که بر اساس کلیپهای ویدئویی تهیه شده توسط شواھد عینی وخبرنگاران مدنی، بیش از ۱۰۰ نفر از جمله زنان و کودکان در این فاجعه تراژیک قتلعام شدند. گزارشها حاکی از زخمی شدن حدود ۵۰۰ نمازگزار است که دهها نفر از آنها دچار قطع عضو، آسیبهای نخاعی یا معلولیتهای جدی شدند. حداقل ۲۵ نفر دچار آسیب چشمی شدند که برخی از آنها بینایی یا چشم خود را به کلی از دست دادند. تا به امروز، بسیاری از مجروحان از مشکلات مزمن رنج میبرند و نیاز به مراقبتهای پزشکی فوری دارند. به دلیل تهدیدات امنیتی، بسیاری از آنها نتوانستهاند درمان خود را کامل کنند و در نتیجه، آسیبهای آنها وخیمتر گشته است.
پس از این رویداد، اعتراضات در سراسر بلوچستان، به ویژه در زاهدان، شدت گرفت. با وجود تلاشهای خشونتآمیز جمهوری اسلامی برای سرکوب این اعتراضات، از جمله حکومت نظامی کردن استان، برپایی ایستهای بازرسی سخت و بازداشت گسترده هزاران نفر برای پراکنده کردن جمعیت، به ویژه زاهدان، اعتراضات بیش از یک سال ادامه یافت. حتی علمای دینی و کارکنان مسجد مکی تحت فشار قرار گرفتند، بسیاری از آنها دستگیر شدند و برخی هنوز در زندان هستند. طبق گزارشهای سازمانهای حقوق بشری، در تاریخ ۴ نوامبر ۲۰۲۲، نیروهای امنیتی و نظامی بار دیگر با گلوله ھای جنگی به معترضان در شهر خاش شلیک کرده و دستکم ۱۸ معترض را قتل عام کردند.
جمهوری اسلامی ایران سعی کرد با پرداخت دیه ناچیز به خانوادههای قربانیان و مجروحان، اعتراضات را خاموش کند، اما در تلاش برای منحرف کردن آنها از پیگیری عدالت بیشتر ناکام ماند. تا اواسط سال ۲۰۲۳، پس از تلاشهای امام جمعه اهل سنت زاهدان، مولوی عبدالحمید، علمای دینی محلی و بزرگان جامعه و ادامه اعتراضات، پروندهای قضایی برای تحقیق درباره فاجعه جمعه خونین باز شد. با این حال، نیروهای امنیتی از حضور وکلای مستقل و شایسته برای دفاع از قربانیان جلوگیری کردند و بدون برگزاری یک محاکمه شفاف و عادلانه، حقوق قربانیان و شکایات آنها همچنان تا امروز بیپاسخ مانده است.
حال پس از گذشت دو سال، سرکوب جمهوری اسلامی در بلوچستان تشدید شده و منجر به نقض گسترده حقوق بشر شده است:
● سرکوب خشونتآمیز مداوم اعتراضات که به کشته شدن حداقل ۱۸ معترض دیگر پس از «جمعه خونین» منجر شده است.
● تجاوز های گروهی به دختران و زنان معترض بازداشت شده در بازداشتگاه های سپاه پاسداران پس حوادث جمعه خونین زاهدان.
● قطع مداوم اینترنت و شبکههای ارتباطی، بهویژه در طول اعتراضات هفتگی در زاهدان.
● آزار و تهدید فعالان اجتماعی و کارکنان خیریه که به قربانیان و خانوادههای آنها بصورت نامحسوس کمک میکنند.
● ترورهای کور و بازداشتهای خودسرانه و ناپدید شدن اجباری شهروندان که وحشت را در سراسر منطقه پراکنده کرده است.
● محرومیت بازداشتشدگان اعتراضات از حداقل حقوق شهروندی و انسانی و عدم دسترسی به نمایندگی حقوقی مستقل.
● تهدید به ترور و ربودن فعالین حقوق بشر رسانه های بلوچ در خارج از کشور توسط حاکمیت.
علاوه بر این، رویکرد تهاجمی مقامات امنیتی و قضایی منجر به افزایش سایر سوءاستفادهها، از جمله افزایش اعدام زندانیان بلوچ برای جرایم ادعایی مختلف و آزار بلوچهای فاقد مدارک هویتی شده است.
توصیهها:
ما به عنوان سازمانهای فعالان حقوق بشر و سیاسی، از سایر سازمانهای حقوق بشری، دبیرکل سازمان ملل، مقامات بریتانیا و اتحادیه اروپا درخواست میکنیم:
● تمامی کشورهای عضو سازمان ملل باید از صلاحیت قضایی جهانی و سایر صلاحیتهای فراسرزمینی و مکانیزم هایی که در اختیار دارند برای محافظت از جان و کرامت انسانی شهروندان بلوچ و پیگرد مقامات ایرانی مسئول جنایات طبق قوانین بینالمللی، از جمله جنایات علیه بشریت که در بلوچستان (زاهدان و خاش) رخ داده است، استفاده کنند. اقدامات قضایی باید بدون محدودیتهای رویهای و بدون در نظر گرفتن حضور متهم در حوزه قضایی مربوطه انجام شود.
● تحقیقات ساختاری در مورد وضعیت کلی مرتبط با اعتراضات ۲۰۲۲، بدون شناسایی متهم خاص، آغاز شود، بهویژه در مواردی که قربانیان نقضها و جنایات در قلمرو آنها حضور دارند.
● اطمینان حاصل شود که افراد در قلمرو شما که به دلیل فعالیتهایشان در پی حقیقت و عدالت، از جمله در رابطه با رویدادهای جمعه خونین و سایر نقضها و جنایات در بلوچستان در معرض خطر تلافی هستند، محافظت شوند و راههای پاسخگویی مورد بررسی قرار گیرد.
● دولتهای ملی باید ویزاهای بشردوستانه یا مجوزهای مسافرتی دیگر را برای افرادی که در جریان سرکوب خشونتآمیز اعتراضات، بهویژه در جریان جمعههای خونین در زاهدان و خاش آسیب دیدهاند و افرادی که با آزار و اذیت مواجه هستند، صادر کنند.
● مقامات بریتانیا و اتحادیه اروپا بطور چشمگیر باید سرکوب مداوم در بلوچستان، از جمله بازداشتهای خودسرانه فعالان و نرخ بالای اعدامها را محکوم کنند.
1:کمپین فعالین بلوچ 2:رسانک نیوز 3:شیوار نیوز 4:گروه حقوق بشر بلوچستان 5:آزادی نتورک 6:اتحاد زنان کردستان 7:زنان کردستان علیه تبعیض جنسیتی 8:سازمان حقوق بشری هانا 9:سازمان جوانان کردستان ایران 10:کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی در ایران 11: سازمان حقوق بشری کُردپا 12:نهاد “همه حقوق بشر، برای همه، در ایران” 13:جمعیت حقوق بشر کردستان – ژنو 14:شبکه جهانی برای آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی 15:مرکز زنان تورک ایران 16:برمش 17:شیکاگو برای ایران 18:نهاد نه به تابو نه به خشونت علیه زنان 19:دفاع از جریان آزاد اطلاعات( DeFFI) 20:ششرنگ (شبکه لزبینها و ترنسجندرهای ایرانی) 21:یەکیەتی ژنانی دێموکراتی کوردستانی ئێران 22:کمیته مبارزه برای آزادی زندانیان سیاسی 23: بنیاد مهسا 24:سازمان حقوقبشر ایران 25:سازمان زنان کردستان ایران 26:سازمان حقوق بشر کارون 27:کمیته بین المللی علیه اعدام 28:نهاد حقوق بشر مردم آزربایجان در ایران آهراز 29:هه نگاو 30:دادخواهان کردستان 31:کانون مدافعان حقوق بشر 32:Council of solidarity with the struggles of the Iranian people – London 33:Comite National (Luxembourg) 34:Marburger Kollektiv zur Unterstützung der Frauen*revolution im Iran 35:Woman Life Freedom London 36:Campaign against execution in Iran-London 37:Collective femme vie libertie -Montreal Canada 38:Ahwaz Human Rights Org 39:Alliance path for Iran 40:Women’s Independence and Sustainable Equality (W.I.S.E) 41:Alliance for Freedom; Washington DC USA 42:Iranian Medical Society for Human Rights and Democracy(Berlin Med) 43:Association for the Defence of Human Rights of Azerbaijanis of Iran ArcDH 44:KURDISTAN HUMAN RIGHTS NETWORK 45:Echo Iran 46:Kurdistan Human Rights