گرامیداشت “بلوچ ءِ دود ءُ ربیدگ ءِ روچ”/ روز فرهنگ بلوچ در کشور سوئد
برمش/ امروز یکشنبه دوم مارس ۲۰۲۵ مصادف با ۱۲ اسفند ماه ۱۴۰۳، مراسمی در جهت بزرگداشت روز فرهنگ بلوچ به همت تلویزیون رژن در استکهلم سوئد برگزار شد.
در این مراسم که با حضور مهمانانی مانند بانُک “کارینا جهانی”، استاد “رستم میرلاشاری” و تنی چند از هنرمندان و فعالان بلوچ و اعضای گروه برمش در استکهلم برگزار شد، مدعوین ضمن گرامیداشت این روز، گوشه هایی از فرهنگ غنی ملت بلوچ را به نمایش گذاشته و بر لزوم حفظ فرهنگ و زبان بلوچی تاکید کردند.
در مراسم امروز بانُک “سیما مبارکی” در مورد سوزن دوزی زنان بلوچ صحبت کرد و از دقت و ظرافت این نقش آفرینی زنان بلوچ بر روی تار و پود پارچه که به ثبت جهانی نیز رسیده سخن گفت و استاد “رستم میرلاشاری” با صدای دلنشینش ترانه ای زیبا به زبان بلوچی اجرا کرد.
بانُک “کارینا جهانی” نیز در خصوص حفظ زبان بلوچی و میراث ارزشمندی که به ملت بلوچ رسیده سخت گفت و واجه “آرمان مبارکی” شعری را به زبان بلوچی برای حضار قرائت کرد.
در این مراسم همچنین واجه “گوران سوان” بلوچ شناس سوئدی در مورد فرس و فرهنگ بلوچ برای حضار مطالبی را ارائه کرد.
بانُک “فریبابرهانزهی” نیز به معرفی سازمان برمش و شرح واقعه تاریخی دوم مارس پرداخت.
گروه رقص پرواز نیز به اجرای رقص بلوچی پرداختند.
#برمش_صدای_زنان_بلوچستان
Bramsh-Balochistan woman’s voice
تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و رفع هر گونه تبعیض و پیشبرد فعالیتها بر بنیاد حقوق بشر سازمان ملل میتوانید از طریق لینک های زیر با بِرَمْش همراه باشید:
هشتم مارس روز جهانی زن, روزی كه زنان جهان بدون توجه به گرايشات مختلف فكرى، عقيدتى، نژادى و جنسيتى در بسيارى از كشورهاى جهان به رسميت شناخته شده است و ياد آور موفقيت ها و دستاوردهاى آنها در زمينه هاى مختلف اجتماعى و سياسى و اقتصادى است .
متاسفانه اين روز در ايران نه تنها به رسميت شناخته نمي شود بلكه فعالانى كه جهت تحقق حقوق زنان بر اساس معيارهاى جهانى تلاش مي كنند را مورد آزار و تعقيب كيفرى قرار مي دهند.
متاسفانه در كشورهاى جهان سوم بخصوص ايران و افغانستان زنان از حقوق اوليه يك شهروند معمولى محروم هستند و همه قوانين در جهت محدوديت زنان و به دور نگهداشتن آنها اعمال مي شوند. برابری جنسیتی حقوق بشر است. همه مردم حق دارند زندگی فارغ از آزار و اذیت، تبعیض، خشونت و دیگر موارد نقض حقوق بشر داشته باشند.
در كشور ايران يك خانم متأهل نمي تواند بدون اجازه نامه رسمى شوهر از اداره مهاجرت پاسپورت دريافت كند و همچنین زنان از حق انتخاب پوشش، حق طلاق، حق انتخاب همسر، حق حضانت محروم هستند و زنان از نظر قانونی در حق سهم ارث، دیه و در موارد نیاز به شاهد نصف مرد به حساب می آیند. اين موارد نمونه های كوچكى از نقض حقوق زنان مي باشد.
حدود ده درصد از قتل‌های ناموسی جهان در ایران اتفاق می افتاد و زنان قربانی اصلی قتل‌های خانوادگی و قتل‌های ناموسی هستند. قتل‌های ناموسی به یک خشونت سیستماتیک تبدیل شده است. خشونتی که روزانه از خانه و مدرسه تا خیابان و جامعه زنان و دختران ایران را به بند کشیده است. زنان و دختران ایران حتی در چهاردیواری خانه‌های خود نیز امنیت ندارند.
در بلوچستان زنان با مشکلات کودک همسری، کودک مادری، ترک تحصیل دختران در سنین کم به خاطر کمبود امکانات آموزشی و مالی، بحران آموزشی و آگاهی رسانی، شرایط سخت اقلیمی و عدم رسیدگی دولت به بحران های محیط زیستی مانند سیل و زلزله و کمبود آب، عدم ایجاد زمینه های شغلی استاندارد، عدم رسیدگی به سلامت روان زنان و دختران و استثمار کار زنان در زمینه سوزندوزی و سفالگری و دیگر صنایع دستی و هنری روبرو هستند. البته این مشکلات در دیگر ملیت های ساکن در ایران دیده می شود ولی این مشکلات در بلوچستان به خاطر نگاه امنیتی و فقر سیستماتیک طولانی مدت و بالا رفتن آگاهی مردم و مطالبات آنها تشدید شده است.
با وجود همه اين فشارها و تبعیض ها شاهد شكوفايى زنان در همه ابعاد اجتماعى چه در سطح كشور وچه در ميان ملیت‌های قومى هستيم كه توانسته اند در زمينه هاى مختلف جوايز بين المللى را كسب نمايند و تازه ترين آن اهداى نشان شجاع ترين زنان جهان در آمريكا به خانم فريبا بلوچ به پاس تلاشهاى بى وقفه ايشان در راه احقاق حق زنان در بدترين شرايط وتحت فشارها ى شديد امنيتى رژيم ديكتاتور و زن ستيز جمهورى اسلامى بوده ايم. از دستاوردهای تلاش های بی وقفه دیگر فعالین حقوق بشری و حقوق زنان می توان به سپیده قلیان و نرگس محمدی (برنده جایزه نوبل ۲۰۲۳) اشاره کرد که سالیان سال به خاطر فعالیت های افشاگرانه و دفاع از حقوق ملیت های قومی و زندانیان سیاسی در زندان به سر می برند. یکی دیگر از چهره های زنان بلوچ که تحسین همه را برانگیخته است، “دکتر مهرنگ بلوچ” فعال حقوق بشر و زن جوان بلوچی است که اعتراضات علیه ناپدیدسازی قهری بلوچها و راهپیمایی های هزاران کیلومتر را به رهبری خود به عهده گرفته است و با وجود بازداشتها و تهدید از سوی دولت پاکستان به فعالیتهای خود همچنان ادامه داده است.
به اميد روزيكه در همه جهان حقوق زنان به رسميت شناخته شود و برابری جنسیتی در تمامی نقاط دنیا تحقق یابد.
به قلم سيما مباركی
نقاش ه‍میده نام اثر هنری: برخیز مانند مرغ آتشی
بِرَمْش – صدای زنان بلوچستان
تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی و رفع هر گونه تبعیض و پیشبرد فعالیتها بر بنیاد حقوق بشر سازمان ملل میتوانید از طریق لینک های زیر با بِرَمْش همراه باشید:
امروز را روز جهانى زن نام گذارى كرده اند نميدانم كدام زن و در كجاى اين كره خاكى ، مورد هدف اين شعار ميباشد. اي كاش سازمان ملل براى هر منطقه جغرافيايي نمايندگانى را از بطن همان جامعه و بدور از وابستگى به سياست هاى حاكم بر آن جامعه داشته تا بتوانند موارد عدم رعايت حقوق زنان را طبق آيتم هاى تعريف شده جهانى آن گزارش نمايند. به جرأت ميتوان گفت جامعه جهانى اطلاع چندانى از انواع نقض حقوق مدنى زنان كه برخاسته از آداب وقوانين ، قوميتى ، مذهبى وسياسى و…كه در برخى از جوامع محروم وعقب نگه داشته شده بر زنان اعمال ميشود را ندارد . متاسفانه امروزه اين قوانين براى آنها حكم زندگى را در باورشان گنجانده و خلاف آن امرى نابخشودنى وغير قابل تصور است.
آرى من يك زنم واز جايي مى آيم كه دختران خردسال را از روياهاى كودكى به حجله گاههايى به مانند تونل هاى وحشت شهربازى اما واقعى ميبرند وچه برده وار عمرى را با تحقير وتهديد وتنفر سپرى ميكند . آرى من از جايى مى آيم كه زن بيست ساله با پنجمين حاملگى با چشمانى وحشت زده جهت مراقبت مى آيد وبجاى حمايت وآرامش از طرف همسر ،نگران پسر نبودن جنين است كه همسرش تهديد كرده چنانچه اينهم دختر شود همسر ديگر اختيار ميكند آرى من از جايى مى آيم كه شاهد فريادهاى خاموش زنى باردار بودم كه باوجود داشتن نقض ژنتيكى در جنين و لزوم سقط آن ،بخاطر عدم رضايت همسر واطرافيان وفتواى علما ،مجبور به حمل اين جنين ناقض وعوارض باردارى وزايمان …وتحمل رنج يك كودك معلول باشد.
و اما اين حكايتها همچنان ادامه دارند .
ومن به اقتضاى شغلى كه داشتم فقط تكه اى ازين پازل ناهنجار اجتماعى را بازگو كردم. به اميد طلوع آزادى وآرامش براى تمامى زنان تحت ستم سيما مباركى
