اهمیت یادگیری زبان مادری در دوران کودکی

رویکردهای مختلفی برای توضیح چگونگی رشد زبان در کودکان وجود دارد. برخی روانشناسان و زبان شناسان تصور می کنند که کودکان ساختارهای مغزی ذاتی دارند که به طور فعال از رشد زبان حمایت می کند. از حدود هفته بیست و سوم بارداری، نوزادان متولد نشده در رحم می توانند صداهای محیط اطراف خود را درک کنند. تماس زود هنگام و مداوم با زبان، به عنوان مثال هنگام بازی، خواندن داستان یا از طریق رادیو و تلویزیون، در فراگیری زبان مادری تعیین کننده است. این تنها راهی است که صداها و ساختارهای گرامری آنقدر عمیق به خاطر سپرده می شوند که کودک به طور کاملاً طبیعی بر زبان تسلط پیدا می کند.

زبان مادری در تمامی جهان و در تمامی اعصار از چنان اهمیتی برخوردار بوده که در نهایت یک دهه گذشته، سازمان ملل متحد یک روز را به این اسم نام‌گذاری کرده است.
یونسکو اعلام کرده که به طور متوسط هر دو هفته یک زبان مرده پدیدار می‌شود. ناپدید شدن یک حوزه کلامی، به معنی از بین رفتن کل میراث فرهنگی و فکری مرتبط با آن است. زبان یک عامل حیاتی در توسعه یک ملت نیز محسوب می‌شود، و حامل میراث ناملموس یک ملت است؛ زیرا نشان دهنده تجربیات و ایده‌های قومی- فرهنگی، اسطوره‌ای و روانی مردم یک سرزمین می‌باشد . براساس اطلاعات منتشر شده در نسخه 2020 دانشنامه اتنولوگ (Ethnologue)، در حال حاضر حدود 2926 زبان در خطر انقراض قرار دارند. همچنین یونسکو تخمین می‌زند که نزدیک به 90% از زبان‌های جهان ممکن است تا سال 2050 دیگر وجود نداشته باشند.

یکی از بهترین روش‌ها برای حفظ زبان مادری، ادامه استفاده از آن چه به صورت نوشتاری و چه به صورت گفتاری است. در واقع این راهی برای افزایش آگاهی زبانی در حوزه‌های مختلف است. زبان اساس و پایه تمدن‌هاست و وسیله‌ای برای پیوند دادن آحاد جامعه به هم محسوب می‌شود. هر چند یادگیری حوزه‌های کلامی دیگر هم می‌تواند جالب توجه باشد؛ اما به کار بردن زبان مادری خود در صورت امکان، اهمیت بسیار زیادی دارد.

دوزبانگی به توانایی فرد در صحبت کردن به دو یا چند زبان اشاره دارد. این شرایط معمولاً زمانی ترویج می شود که والدین به زبان های مادری متفاوت صحبت می کنند. اگر کودکی درست پس از تولد تا حدود سه سالگی همزمان با دو زبان مواجه شود، می تواند هر دو زبان را به عنوان زبان اول یاد بگیرد. در این مورد از “کسب زبان اول دوزبانه” صحبت می شود.

زبان مادری یک حق فرهنگی انسانی است که اکنون در ایران به رسمیت شناخته نشده است. حق تکلم به زبان مادری یا هر زبان دیگری ناشی از آزادی فردی هر فرد است.که متأسفانه این حق در ایران سلب شده است و اجازه یاد گرفتن و یاد دادن به زبانی مادری یک جرم است.

آیا می توانید یک زبان را بعد از دوران کودکی مانند زبان مادری خود یاد بگیرید؟

پس از بلوغ، مناطق خاصی از مغز که برای یادگیری یک زبان خارجی مهم هستند، در رشد خود بالغ می شوند. آنها انعطاف پذیری خود را از دست می دهند و پس از آن دیگر نمی توانند اطلاعات جدید را با انعطاف پذیری پردازش کنند. از آن به بعد تسلط کامل بر زبان دوم دشوار می شود. پس از همان کودکی به فرزندانمان زبان بلوچی را بیاموزیم.
شاری بلوچ